امروز- لیلا زمانی
ارزیابی‌های صورت گرفته در باب عملکرد صادرات محصولات صنایع غذایی ایران در بازارهای منطقه نشان‌دهنده آن است که با وجود پیش‌بینی توسعه صادرات به ۱۵ کشور همسایه در تمام رشته‌های صنعتی که در سال‌جاری در دستور کار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفته است؛ صنعت غذا به‌عنوان یکی از رشته‌های صادرات‌محور همچنان با چالش‌های بسیاری در این بخش روبه‌رو است و برای تحقق اهداف صادراتی پیش‌بینی شده باید راهکارهای اساسی برای این بخش در نظر گرفت.
۲۰ مقصد نخست محصولات کشاورزی
سخنگوی کمیسیون امور بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران گفت: در یازده ماهه امسال نزدیک به ۵.۶ میلیارد دلار محصولات دامی، شیلاتی، کشاورزی، غذایی صادر شده که نسبت به مدت مشابه با رشد ۲۳ درصدی همراه بوده است.
سید روح اله لطیفی در خصوص میزان تجارت محصولات غذایی و کشاورزی، اظهار داشت: از ابتدای سال جاری تا پایان بهمن ماه ۱۴۰۲، پنج میلیارد و ۵۹۳ میلیون و ۳۹۹ هزار و ۷۲۷ دلار محصول شیلاتی، دامی، لبنی، زراعی، گلخانه‌ای، فرآوری شده و کنسروی به بیش از ۱۳۰ کشور صادر شده که نسبت به مدت مشابه ۲۳ درصد ارزآوری بیشتری برای کشور داشته است.
وی افزود: سهم صادرات محصولات غذایی و کشاورزی کشور، نسبت به کل صادرات ۴۴ میلیارد و ۸۹۰ میلیون و ۱۲۵ هزار دلاری کشور، نزدیک به ۱۲.۵ درصد بوده که این میزان اهمیت کشورمان در تولید و صادرات محصولات کشاورزی و غذایی را نشان می‌دهد .
مدیرکل دفتر مطالعه، پایش و توسعه بازار سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در خصوص مقاصد صادراتی محصولات غذایی و کشاورزی گفت: عراق با خرید یک میلیارد و ۷۸۴ میلیون و ۹۳۰ هزار دلار، در جایگاه نخست، ۳۲ درصد از صادرات محصولات غذایی و کشاورزی کشورمان را به خود اختصاص داده، امارات با خرید ۶۷۵ میلیون و ۷۸۳ هزار دلار، در جایگاه دوم، مقصد ۱۲ درصد از صادرات محصولات غذایی و کشاورزی ایران بود و پس از آن روسیه با خرید ۴۶۴ میلیون و ۵۷۲ هزار دلار، ۸.۳ درصدی از کل صادرات محصولات کشاورزی و غذایی ایران در ۱۱ماهه امسال را به خود اختصاص داده که عملاً این سه کشور مقصد بیش از پنجاه درصد محصولات کشاورزی و غذایی کشورمان در این مدت بودند.
لطیفی ادامه داد: پاکستان با خرید ۴۴۷ میلیون و ۷۷۴ هزار دلار، افغانستان با ۳۸۳ میلیون و ۴۹۱ هزار دلار، هند با ۲۵۷ میلیون و ۹۷۰ هزار دلار، ترکیه با ۲۱۶ میلیون و ۶۷ هزار دلار، چین با ۲۱۵ میلیون و ۹۷۰ هزار دلار، ترکمنستان با ۱۰۴ میلیون و ۹۳۷ هزار دلار و آذربایجان با خرید ۹۸ میلیون و ۸۹۸ هزار دلار، مقاصد چهارم تا دهم صادرات محصولات غذایی و کشاورزی ایران در این مدت بودند.
وی در خصوص مقاصد یازدهم تا بیستم صادرات محصولات غذایی و کشاورزی گفت: آلمان با خرید ۸۷ میلیون و ۹۰۶ هزار دلار محصولات دامی، شیلاتی، کشاورزی و غذایی، مقصد یازدهم و بعد از آن قزاقستان با ۸۲ میلیون و ۶۷۴ هزار دلار، ازبکستان با ۶۹ میلیون و ۲۸۴ هزار دلار، عمان با ۶۲ میلیون و ۶۲ هزار دلار، کویت با ۴۸ میلیون و ۵۹۷ هزار دلار، اسپانیا با ۴۴ میلیون و ۳۹۰ هزار دلار، قرقیزستان با ۴۲ میلیون و ۶۸۱ هزار دلار، ارمنستان با ۴۰ میلیون و ۴۷۷ هزار دلار، تاجیکستان با ۳۳ میلیون و ۹۶ هزار دلار و هلند با ۱۸ میلیون و ۳۹۰ هزار دلار، مقاصد دوازدهم تا بیستم صادراتی محصولات دامی، شیلاتی، لبنی زراعی، غذایی و فرآوری خوراکی کشور از ابتدای سال تا پایان بهمن ماه بودند.
سهم صادراتی محصولات غذایی و کشاورزی ۴۲ درصد است
مدیرکل دفتر مطالعه، پایش و توسعه بازار سازمان مرکزی تعاون روستایی از رشد ۱۱ درصدی صادرات ایران به کشورهای عضو اوراسیا خبر داد و گفت: ۴۲ درصد ارزش صادراتی ایران به اوراسیا را محصولات شیلاتی، کشاورزی و غذایی تشکیل می‌دهد که متوسط هر تن کالای صادراتی ایران به این اتحادیه ۷۲۳ دلار است.
سید روح اله لطیفی در نشست مدیران سازمان و شبکه تعاون روستایی مازندران در خصوص صادرات به اوراسیا، اظهار داشت: از ابتدای امسال تا پایان دی ماه، سه میلیون و ۳۷۰ هزار و ۴۰۱ تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۳۳۷ میلیون و ۶۱۰ هزار و ۴۷ دلار به پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا صادر شده که نسبت به مدت مشابه با رشد ۱۹ درصدی در وزن و ۱۱ درصدی در ارزش همراه بوده است .
وی افزود: از این میزان کالای صادر شده ۲۳ درصد وزن و ۴۲ درصد ارزش کالای صادر شده یعنی ۷۷۱ هزار و ۱۱۲ تن به ارزش ۵۵۷ میلیون و ۲۶۱ هزار و ۴۰۴ دلار محصولات شیلاتی، لبنی، زراعی، باغی، غذایی و فرآوری بودند که نسبت به 10ماهه سال قبل، رشد ۱۷.۲ درصدی در وزن و ۱۶.۴ درصدی در ارزش داشتند.
دبیر کمیته توسعه صادرات شبکه تعاونی‌های کشاورزی ایران در ادامه گفت: صادرات ایران به روسیه در این مدت یک میلیون و ۸۲۴ هزار و ۸۹۳ تن به ارزش ۷۶۰ میلیون و ۳۷۳ هزار و ۱۱۱ دلار بود که ۶۰۶ هزار و ۱۶۲ تن از آن به ارزش ۴۱۰ میلیون و ۵۰۳ هزار و ۵۶۴ دلار آن محصولات غذایی و کشاورزی با سهم ۵۴ درصد از کل صادرات به این کشور بود .
لطیفی بیان کرد: روسیه با جمعیت ۱۴۰ میلیون نفره، حدود ۷۷ درصد جمعیت این اتحادیه را به خود اختصاص داده و ۷۸.۶ درصد وزن و ۷۳.۷ درصد ارزش صادرات محصولات غذایی و کشاورزی ایران نیز به این اتحادیه در این ۱۰ ماه به مقصد روسیه صادر شده است .
وی در خصوص سایر مقاصد توضیح داد: صادرات ایران به قزاقستان در این مدت ۱۶۳ میلیون و ۴۹۴ هزار و ۵۰۶ دلار بود که ۴۱ درصد آن به ارزش ۶۶ میلیون و ۲۵۹ هزار و ۱۱۲ دلار محصولات غذایی و کشاورزی بود، قرقیزستان هم از مجموع سبد واردات ۶۳ میلیون و ۲۸۱ هزار و ۲۹۵ دلاری خود از ایران ۶۱.۲ درصد آن را به ارزش ۳۸ میلیون و ۷۸۸ هزار و ۱۳۷ دلار، به محصولات غذایی و کشاورزی ایران اختصاص داد .
مدیرکل دفتر مطالعه، پایش و توسعه بازار تعاون روستایی ایران ادامه داد: چهارمین مقصد برای محصولات غذایی و کشاورزی ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کشور ارمنستان با خرید ۳۶ میلیون و ۲۸۱ هزار و ۱۷۷ دلار از محصولات کشاورزی و غذایی با سهم ۱۱ درصد از کل صادرات ۳۳۳ میلیون و ۳۵۸ هزار و ۱۳۴ دلاری ایران به این کشور بود و نهایتاً بلاروس با خرید پنج میلیون و ۴۲۹ هزار و ۴۱۴ دلار محصولات غذایی و کشاورزی ایران ۳۲ درصد از مجموع واردات ۱۷ میلیون و ۱۰۳ هزار و یک دلاری خود را به این نوع محصولات اختصاص داده است .
لطیفی در خصوص صادرات مازندران در ۱۰ماهه امسال گفت: از ابتدای سال جاری تا پایان دی ماه بیش از یک میلیون و ۳۰۴ هزار و ۷۷۹ تن کالا به ارزش ۲۵۹ میلیون و ۹۲۱ هزار و ۱۳۰ دلار با اظهار به گمرکات مازندران صادر شده که از این میزان کالای اظهار شده به گمرکات این استان ۱۷۲ هزار و ۹۷۲ تن محصولات کشاورزی و غذایی به ارزش ۱۵۶ میلیون و ۸۱۷ هزار و ۹۲۹ دلار صادر شده است ۱۳.۲ درصد وزن و ۶۰.۳ درصد کل صادرات استان را شامل می‌شود که ۲۰ درصد صادرات این نوع محصولات به اتحادیه اوراسیا از مازندران بوده است .
وی تاکید کرد: این ارقام و آمار مطمئناً همه کالاهای تولید شده در استان که امکان صادرات پیدا کردند نیست و برای دقیق‌تر نشان دادن آن می‌بایست صادرکنندگان محصولات فوق، اظهار صادراتی خود را به گمرکات استان انجام دهند؛ ولی در بیشتر مواقع شاهد اظهار آن به گمرکات مرزهای خروجی در سایر استان‌ها هستیم.
مدیرکل پایش و توسعه بازار تعاون روستایی در خصوص صادرات از مازندران به اوراسیا توضیح داد: کالاهای اظهار و صادر شده از گمرکات امیرآباد، فریدون‌کنار، ساری و نوشهر به اتحادیه اقتصادی اوراسیا از ابتدای سال تا پایان دی ماه، یک میلیون و ۸۷ هزار و ۹۹۷ تن کالا به ارزش ۷۲ میلیون و ۷۶۹ هزار و ۱۴۲ دلار بود که ۶.۱ درصد وزن و ۴۳.۴ درصد آن محصولات غذایی و کشاورزی را شامل می‌شد (۶۶ هزار و ۸۲۵ تن به ارزش ۳۱ میلیون و ۶۰۹ هزار و ۱۳۴ دلار).
لطیفی در خصوص ترکیب کالاهای اظهار و صادر شده از مازندران به اتحادیه اوراسیا گفت: بیش از ۷۱.۷ درصد از وزن (۴۷ هزار و ۹۲۸ تن) کالاهای صادر شده به اوراسیا را مرکبات و ۱۵.۷ درصد را انواع رب گوجه‌فرنگی (۱۰ هزار و ۵۱۸ تن) تشکیل داده‌اند و سایر کالاها هم انواع ماهی، لبنیات، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی تازه و نیمه آماده، خرما، خرمالو، انار، برنج، روغن‌های گیاهی و دامی، شیرینی و شکلات، خمیرهای غذایی، ویفرو بیسکویت، خیار، نخودفرنگی، زیتون، سبزیجات، فرآورده‌های هموژنیزه میوه‌ها، آب‌میوه، کچاپ گوجه، و فرآورده‌های خوراکی بودند .
وی تاکید کرد: به دلیل چند اقلیم بودن کشورمان و نیازهای غذایی کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و آسیای میانه و دسترسی‌های مناسب بندری و ریلی به این بازارها در مازندران، خاک حاصلخیز و نیروهای متخصص در این استان، با توسعه زیر ساخت محصولات گلخانه‌ای، فرآوری و کشت مناسب، ضمن صادرات محصولات تولیدی در مازندران، این استان را دروازه صادرات سایر استان‌ها به اوراسیا و آسیای میانه تبدیل کرد .
مدیرکل دفتر مطالعه، پایش و توسعه بازار سازمان مرکزی تعاون روستایی گفت: رشد چند برابری صادرات به اوراسیا را از طریق استان مازندران را به شرطی می‌توان شاهد بود که ضمن تقویت تشکل‌های تعاونی روستایی و کشاورزی، باید توسعه زیرساخت‌ها و تولید کیفی محصولات غذایی و زراعی و استمرار تامین محصولات موردنیاز این کشورها را با بالاترین استاندارد، در دستور کار تولیدکنندگان قرار گیرد و تشکل‌های مرتبط تمام زنجیره‌های تولید، تامین و ارزش را به صورت علمی مدیریت کنند تا ضمن فروش محصولات با کیفیت، در بازاریابی، بسته‌بندی و بازار رسانی مستمر نقش داشته باشند و قابلیت رقابت با سایرین را در این بازارها داشته باشند.
۱۳۰ کشور؛ مقصد صادرات محصولات کشاورزی ایران
پیشتر سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت از صادرات ۴.۳ میلیارد دلاری محصولات غذایی و کشاورزی ایران در ۹ ماهه امسال به ۱۳۰ کشور جهان خبر داد که این میزان نسبت به مدت مشابه پارسال با رشد ۲۲ درصدی همراه بوده است.
"سید روح اله لطیفی" امروز (دوشنبه) اظهار داشت: در ۹ ماهه امسال بیش از ۶ میلیون تن محصولات شیلاتی، دامی، زراعی، باغی و غذایی به ارزش چهار میلیارد و ۳۱۲ میلیون و ۹۴۸ هزار دلار به ۱۳۰ کشور صادر شده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۷.۲ درصدی در وزن و رشد ۲۲ درصدی در ارزش داشته است.
وی افزود: از این میزان چهار میلیون و ۳۶۰ هزار تن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۵۶۲ میلیون و ۴۴۷ هزار دلار محصولات زراعی، سبزی و صیفی و محصولات باغی بوده که نسبت به مدت مشابه با وجود کاهش ۱.۶ درصدی در وزن، اما ارزش صادرات با رشد ۲۵.۴ درصدی همراه بوده است.
وی بیان‌داشت: ۶۲۷ هزار تن نیز محصولات لبنی، شیلاتی و دامی به ارزش ۹۱۴ میلیون دلار صادر شد که رشد ۲۷ درصدی در وزن و ۱۳.۳ درصدی در ارزش داشته و یک میلیون و ۱۹ هزار تن هم مواد غذایی آماده و صنعتی به ارزش ۸۳۶ میلیون دلار بود که با رشد ۲۶ درصدی در وزن و ۲۱ درصدی در ارزش همراه بوده است.
عراق مقصد نخست صادرات
لطیفی درباره ۲۰ مقصد نخست صادراتی محصولات غذایی و کشاورزی ایران گفت: عراق با خرید یک میلیارد و ۴۰۵ میلیون دلار، امارات با ۵۳۱ میلیون دلار، روسیه با ۳۷۶ میلیون دلار، پاکستان با ۳۳۰ میلیون دلار و افغانستان با ۲۸۰ میلیون دلار، پنج مقصد نخست صادرات محصولات غذایی و کشاورزی ایران بودند که ۶۸ درصد از صادرات به این پنج کشور انجام شده است .
وی افزود: چین با خرید ۲۱۵ میلیون دلار، هند با ۱۶۰ میلیون دلار، ترکیه با ۱۵۶.۵ میلیون دلار، ترکمنستان با ۸۲.۵ میلیون دلار، جمهوری آذربایجان با ۷۳.۵ میلیون دلار، آلمان با ۶۸ میلیون دلار، قطر با ۵۷ میلیون دلار، قزاقستان ۵۵.۵ میلیون دلار، عمان ۵۲ میلیون دلار، ازبکستان ۴۷ میلیون دلار، کویت ۳۹ میلیون دلار، اسپانیا ۳۷ میلیون دلار ، قرقیزستان ۳۵ میلیون دلار، ارمنستان ۳۳.۱ میلیون دلار و سوریه ۳۳ میلیون دلار، مقاصد ششم تا بیستم صادرات محصولات غذایی و کشاورزی ایران از ابتدای سال تا پایان آذر ماه بودند.
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت در ادامه درباره سایر مقاصد اظهار داشت: تاجیکستان ، اتریش ، ایتالیا، هنگ کنگ، هلند،گرجستان، کانادا، ویتنام، مالزی، سریلانکا، لبنان، لیبی، رومانی، ساحل عاج، سوئد، صربستان، تایلند، یمن، دانمارک، یونان، یوگسلاوی، تایوان، سنگاپور، سوئیس، ژاپن، بحرین ، عربستان، اوکراین ، سومالی ، استرالیا، بلاروس، بلژیک، اردن، کنیا، تانزانیا، لهستان، مجارستان، مراکش، بلغارستان، انگلستان، آمریکا، ونزوئلا ، فرانسه ، اندونزی، الحزایر، آرژانتین، استونی ، اسلواکی، اسلوونی، آفریقای جنوبی ، آلبانی، آنگولا، اوگاندا، ایسلند ، ایرلند، برزیل، برونئی، بنگلادش، بنین، بورکینافاسو ، بوسنی، پرتغال، پرو، ترینیداد و توباگو، توکلائو، تونس، مالت ، چک، دومنیکن، مولداوی، جیبوتی ، رواندا، زیمباوه، سنگال، سودان، سیشل، شیلی، غنا، فنلاند، فیجی، فیلیپین، قبرس، کامبوج، کامرون ، کرواسی، کره ، کلمبیا، کنگو، کومور، گابن، گامبیا، گینه، لائوس ، لتونی، لوکزامبورگ ، لیتوانی، ماداگاسکار ، مالدیو، مالی، مغولستان، مکزیک، موریتانی، موریس، موزامبیک ، نروژ، نیجر، نیجریه، نیکاراگوئه، نیوزیلند و میانمار، سایر مقاصد صادرات محصولات غذایی و کشاورزی ایران در این مدت بودند.