رشد بی‌سابقه بخش صنعت

 امروز- لیلا زمانی
 روزگذشته مرکز آمار با اعلام جزئیات نرخ رشد اقتصادی کشور در سال ۱۴۰۱ از پیشتازی بخش صنعت در بین بخش‌های اقتصادی کشور خبر داد.
بر اساس اعلام مرکز آمار، رشد اقتصادی کشور در سال گذشته ۴.۸ درصد بوده است. سال ۱۴۰۰ هم رشد اقتصادی کشور همین رقم بود. با این حال رشد اقتصادی بدون نفت از ۴ درصد سال ۱۴۰۰ به ۴.۵ درصد در سال ۱۴۰۱ افزایش یافته است.در مقایسه با دولت قبل، رشد اقتصادی سالانه کشور در دولت سیزدهم بیش از ۲ برابر شده است. متوسط رشد اقتصادی سالانه کشور در ۸ سال دولت روحانی ۲.۲ درصد و در ۲ سال نخست دولت رئیسی ۴.۸ درصد بوده است.
مرکز آمار همچنین رشد بخش‌های مختلف اقتصاد کشور در زمستان سال گذشته را نیز اعلام کرد که طبق آن، رشد بخش صنعت دورقمی شده و به ۱۱.۹ درصد رسیده است. رشد بخش صنعت در زمستان سال گذشته از سال ۱۳۹۶ تاکنون بی‌سابقه است.
رشد اقتصادی در پاییز ۴.۷ درصد بود
همچنین سخنگوی اقتصادی دولت از رشد ۴.۷ درصدی کشور در پاییز سال گذشته خبر داد. احسان خاندوزی نیز در نشست خبری ماهانه سخنگوی اقتصادی دولت اظهار داشت: طبق آخرین گزارش بانک مرکزی از تولید ۲۴۰۰ بنگاه اقتصادی بزرگ ایران شاخص کل تولید صنعتی در ۴ فصل سال ۱۴۰۱ شاهد رشد بوده که به ترتیب فصول ۳.۱، ۱۳.۲. ۹.۵ و ۱۲.۸ درصد رشد را ثبت کرده است؛ براین اساس میانگین رشد نیز حدود ۹.۶ درصد بوده است.
سخنگوی اقتصادی دولت افزود: از ۲۴ صنعت بزرگ مورد بررسی چرخ ۲۳ صنعت به حرکت درآمده و بیشترین رشد مربوط به صنایع نقلیه موتوری است که در زمستان سال قبل ۴۵ درصد و در کل سال ۳۱.۸ درصد رشد داشته است. صنایع ماشین الات و تجهیزات در سال گذشته ۱۷.۵ درصد رشد داشته است. وی ادامه داد: در گزارش بانک مرکزی رشد اقتصادی ایران در پاییز ۴.۷ درصد اعلام شد. اما بانک مرکزی ایران رشد اقتصادی با نفت را ۵.۳ درصد و بدون نفت را ۴.۵ درصد اعلام کرده است. تشکیل سرمایه ۷.۷ درصد رشد مثبت داشت و صادرات غیرنفتی تا ۵۳ میلیارد دلار رسید و کاهش نرخ بیکاری را شاهد بودیم بنابراین بخش واقعی اقتصادی ایران از چاله رکودی سال ۹۷ به بعد برخاسته و امیدواریم با مجموعه سیاست‌های امسال خروج از چاله رکودی امسال هم ادامه یابد.
خاندوزی به تأمین مالی تولید هم اشاره کرد و گفت: شبکه بانکی علی رغم سقف‌هایی که برای ترازنامه بانک‌ها گذاشته شده بود، تسهیلات پرداختی ۴۵.۳ درصد رشد کرد.وزیر اقتصاد ادامه داد: سهم تسهیلات خرد هم ۱۵.۴ درصد و بالغ بر ۸۶ درصد صاحبان کسب و کارها تسهیلات گرفتتد.خاندوزی افزود: سال قبل تسهیلات پرداختی به دانش بنیان‌ها شاهد رشد ۱۶۵ درصدی بودیم.
وی گفت: انتشار اوراق دولتی در بورس از عدد ۳۲ هزار میلیارد از سال ۱۴۰۰ به ۱۲۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ رسید که یعنی شرکتها ۴ برابر بیشتر از ظرفیت بازار سرمایه استفاده کردند. وزیر اقتصاد افزود: افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی عام از ۱۸۱ همت به ۲۸۴ همت رسید که نشانگر رشد بالغ بر ۵۰ درصدی است. به گفته خاندوزی پارسال، پرداخت‌های عمرانی تا ۹۰ درصد محقق شد.
وزیر اقتصاد گفت: صنایع غذایی کشور سال قبل با چالش مواجه بود که گزارش‌های جدید حاکی از این است که اگرچه در نیمه اول سال قبل صنایع غذایی در بهار ۷.۴ و در تابستان ۵.۴ درصد کاهش را تجربه کرده اند. ولی در نیمه دوم ورق برگشته و در پاییز ۷.۶ و در زمستان
 ۱۵ درصد رشد مثبت را تجربه کرده است.
وی تاکید کرد: تلاش دولت این است که بتواند همزمان بین دو هدف امسال _رشد تولید و مهار تورم_ توازن ایجاد کند و اجازه ندهد انقباض سیاست‌های پولی تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی را از جهت تأمین مالی در تنگنا قرار دهد. به دنبال این هستیم با روش‌ها و ابزاری این تنگنا کاهش یابد تا دولت نه به بهای ایجاد رکود تورم را کنترل کند و نه به بهای ایجاد تورم رشد تولید را کنترل کند. بلکه همزمان این دو بال را پیش خواهیم برد.
بانک جهانی: اقتصاد ایران ۵ برابر آمریکا رشد کرد
بانک جهانی با بررسی رشد اقتصادی ۷۲ کشور جهان در پاییز سال گذشته (سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۲) اعلام کرد: اقتصاد ایران با رشد ۴.۷ درصدی در رده‌بندی این کشورها از نظر بیشترین میزان رشد اقتصادی رتبه ۱۵ را به خود اختصاص داده است.
بانک جهانی در بخشی از گزارش جدید خود با عنوان دورنمای اقتصادی جهان آمار مربوط به رشد اقتصادی ۷۲ کشور جهان در سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۲ برابر با پاییز سال گذشته را منتشر کرده است.
این بانک از رشد ۴.۷ درصدی اقتصاد ایران در پاییز سال گذشته خبر داده است که رقم قابل توجهی در مقایسه با کشورهای دیگر است.
رتبه ۱۵ ایران از نظر رشد اقتصادی میان ۷۲ کشور
در واقع ایران از نظر رشد اقتصادی در میان ۷۲ اقتصاد دنیا در پاییز گذشته در رتبه ۱۵ جهان قرار گرفته است، یعنی تنها ۱۴ کشور رشد اقتصادی بیشتری نسبت به ایران در این دوره داشته‌اند.
آمار بانک جهانی نشان می‌دهد ایران در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۲ (زمستان سال ۱۴۰۰) رشد قابل توجه ۵ درصدی را تجربه کرده و این رقم در سه‌ماهه دوم (بهار ۱۴۰۱) به ۲.۵ درصد کاهش یافته است، اما در سه‌ماهه سوم (تابستان ۱۴۰۱) روند رشد اقتصادی ایران صعودی شده و به ۳.۴ درصد و در سه‌ماهه چهارم (پاییز ۱۴۰۱) به ۴.۷ درصد رسیده است.
اقتصاد ایران بیش از ۵ برابر آمریکا رشد کرد
رشد ۴.۷ درصدی اقتصاد ایران در پاییز سال گذشته در حالی است که متوسط رشد اقتصادی کشورهای پیشرفته در این دوره تنها ۱.۲ درصد بوده است. اقتصاد آمریکا در این زمان تنها ۰.۹ درصد، منطقه یورو ۱.۸ درصد و ژاپن ۰.۴ درصد رشد کرده‌اند.
کشور در حال توسعه‌ای مثل چین نیز در این دوره رشد ۲.۹ درصدی و هند رشد ۴.۵ درصدی داشته‌اند. متوسط رشد اقتصادی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نیز در زمستان گذشته برابر با ۴.۹ درصد برآورد شده است.
بر اساس این گزارش کشور ارمنستان بیشترین رشد اقتصادی در سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۲ را داشته است. رشد اقتصاد این کشور به ۱۲.۷ درصد رسیده که بیشتر از سایر کشورها بوده است. کشور جنگ‌زده اوکراین نیز کمترین رشد اقتصادی را داشته و در واقع اقتصاد این کشور در این دوره ۳۱.۴ درصد کوچک‌تر شده است.
علاوه بر ارمنستان ۱۳ کشوری که رشد اقتصادی بیشتری نسبت به ایران داشته‌اند عبارت‌اند از: اندونزی با رشد ۵ درصدی، مالزی با رشد ۷.۱ درصدی، مغولستان با رشد ۷.۳ درصدی، فیلیپین با رشد ۷.۱ درصدی، ویتنام با رشد ۵.۹ درصدی، بلیز با رشد ۱۰.۶ درصدی، گرجستان با رشد ۹.۷ درصدی، قطر با رشد ۸ درصدی، عربستان با رشد ۵.۵ درصدی، امارات با رشد ۵.۵ درصدی، بوتسوانا با رشد ۵.۹ درصدی، رواندا با رشد ۷.۲ درصدی و زامبیا با رشد ۵.۶ درصدی.
علاوه بر آمریکا و ژاپن برخی اقتصادهای دیگری که رشد کمتری نسبت به ایران داشته‌اند عبارت‌اند از: تایلند با رشد ۱.۴ درصدی، بلاروس با رشد منفی ۴.۵ درصدی، بوسنی و هرزگوین با رشد ۱.۷ درصدی، بلغارستان با رشد ۲.۱ درصدی، کرواسی با رشد ۳.۵ درصدی، مجارستان با رشد ۰.۴ درصدی، لهستان با رشد ۲.۳ درصدی، ترکیه با رشد ۳.۵ درصدی، آرژانتین با رشد ۱.۹ درصدی، برزیل با رشد ۱.۹ درصدی، الجزایر با رشد ۳.۸ درصدی، بحرین با رشد ۴.۱ درصدی، مصر با رشد ۳.۹ درصدی، اردن با رشد ۲ درصدی، نیجریه با رشد ۳.۶ درصدی و آفریقای جنوبی با رشد ۰.۹ درصدی. 
پیش‌بینی رشد ۲.۲درصدی اقتصاد ایران
بانک جهانی هم در جدیدترین گزارش خود موسوم به دورنماهای اقتصادی جهان هشدار داده است سیاست‌های ضد تورمی بانک‌های مرکزی دنیا در سال ۲۰۲۳ باعث افت قابل توجه رشد اقتصادی کشورها در این سال خواهد شد.
این نهاد بین‌المللی پیش‌بینی کرده است در اثر سیاست‌های انقباضی پولی کشورها در سال جاری میلادی متوسط رشد اقتصادی دنیا از
 ۳.۱ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۲.۱ درصد در این سال کاهش خواهد یافت. بانک جهانی در این گزارش جدید ارقام پیش‌بینی شده خود از رشد اقتصادی کشورهای بسیاری در سال ۲۰۲۳ را کاهش داده است.بر اساس این گزارش، تورم همچنان به عنوان مشکلی در اقتصاد جهانی باقی خواهد ماند اما انتظار می‌رود با کاهش تقاضا و پایین آمدن قیمت کالاها رو به بهبود برود.
کاهش رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۳ مربوط به افت فعالیت‌های اقتصادی در کشورهای توسعه یافته خواهد بود. این کشورها که در سال ۲۰۲۲ رشد اقتصادی ۲.۶ درصدی را تجربه کرده بودند در سال ۲۰۲۳ رشدی بیشتر از ۰.۷ درصد نخواهند داشت که حدود یک‌چهارم رشد اقتصادی سال قبل آنها است؛ اما کشورهای در حال توسعه که در سال گذشته رشد ۳.۷ درصدی داشته‌اند در سال ۲۰۲۳ رشد ۴ درصدی را تجربه خواهند کرد که بیشتر از سال قبل است.
رشد اقتصادی آمریکا امسال حدوداً نصف می‌شود و از ۲.۱ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۱.۱ درصد در سال جاری خواهد رسید. منطقه یورو به رکود نزدیک‌تر می‌شود و به رشد ۰.۴ درصدی در سال ۲۰۲۳ بسنده خواهد کرد. این منطقه در سال ۲۰۲۲ رشد ۳.۵ درصدی داشته است.
چین که در سال قبل رشد ۳ درصدی داشته در سال جاری میلادی با رشد قابل توجه ۵.۶ درصدی مواجه خواهد شد. روسیه که درگیر جنگ اوکراین است وضعیت بهتری نسبت به سال قبل خواهد داشت و با رشد منفی ۰.۲ درصدی مواجه می‌شود. این کشور در سال قبل رشد اقتصادی منفی ۲.۱ درصدی را تجربه کرده بود.
اما رشد اقتصادی ترکیه با کاهش نسبت به سال قبل به ۳.۲ درصد می‌رسد. ترکیه در سال قبل ۵.۶ درصد رشد کرده بود. رشد اقتصادی عربستان نیز تقریباً یک‌چهارم خواهد شد و از ۸.۷ درصد در سال قبل به ۲.۲ درصد طی سال جاری می‌رسد.
بانک جهانی همچنین در ارزیابی خود از وضعیت اقتصادی ایران انتظار دارد ایران در سال جاری رشد اقتصادی ۲.۲ درصدی را تجربه کند که برابر با متوسط رشد اقتصادی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در این سال است.متوسط رشد اقتصادهای خاورمیانه و شمال آفریقا در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۵.۹ درصد بوده که بنا بر پیش‌بینی بانک جهانی این رقم در سال ۲۰۲۳ به ۲.۲ درصد کاهش خواهد یافت.بر اساس برآورد بانک جهانی، اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۲ رشد اقتصادی ۲.۹ درصدی داشته است.
پیش‌بینی بانک جهانی در گزارش جدید خود از رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به گزارش ماه ژانویه تغییری نداشته است.
این گزارش همچنین متوسط قیمت نفت در سال ۲۰۲۳ را ۸۰ دلار پیش‌بینی کرده است. در سال گذشته متوسط قیمت نفت به ۹۹.۸ دلار رسیده بود. افت حدود ۲۰ دلاری قیمت نفت در سال ۲۰۲۳ عاملی است که بانک جهانی را واداشته پیش‌بینی خود از رشد اقتصادهای نفتی مثل عربستان در این سال را به شدت کاهش دهد.
چشم‌انداز مثبت اقتصاد ایران در سال جاری
چندی پیش صندوق بین‌المللی پول با بررسی چشم‌انداز ۱۲ شاخص کلان اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳، از ۲ برابر شدن صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم خبر داد و پیش‌بینی کرد تولید ناخالص داخلی ایران در این سال افزایش، تورم و رشد نقدینگی کاهش یابد و ذخایر ارزی در دسترس ایران به ۲۳.۲ میلیارد دلار برسد.صندوق بین‌المللی پول در گزارشی موسوم به «چشم‌انداز اقتصاد منطقه‌ای: خاورمیانه و آسیای مرکزی» به بررسی چشم‌انداز اقتصادی ۳۲ کشور منطقه از جمله ایران در سال ۲۰۲۳ پرداخته است. این نهاد بین‌المللی انتظار دارد اقتصاد ایران در سال جاری به طور کلی روندی مثبت و رو به جلو داشته باشد و از ۱۲ شاخص مورد بررسی ۷ شاخص وضعیت بهتری در این سال نسبت به سال قبل داشته باشند.
افزایش ۸۰ درصدی ارزش اسمی تولید ناخالص داخلی ایران در دولت سیزدهم
بر اساس برآوردهای این نهاد بین‌المللی، اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ رشد ۲ درصدی را تجربه خواهد کرد. ایران در سال ۲۰۲۲ نیز رشد اقتصادی ۲.۵ درصدی داشته و متوسط رشد اقتصاد ایران در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ بالغ بر ۳ درصد بوده است.ارزش اسمی تولید ناخالص داخلی ایران از رقم برآوردی ۳۵۲.۲ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۲ با افزایش حدود ۱۶ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۳ مواجه خواهد شد و به ۳۶۸ میلیارد دلار خواهد رسید که بیشتر از متوسط سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ است. در این سال‌ها ارزش اسمی تولید ناخالص داخلی ایران به طور متوسط ۳۶۰ میلیارد دلار بوده است. در سال ۲۰۲۲ نیز با وجود تحریم‌ها ارزش تولید ناخالص داخلی ایران ۶۳ میلیارد دلار و در سال ۲۰۲۱ نیز ۹۴ میلیارد دلار افزایش یافته بود.بر این اساس از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم و طی دو سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ ارزش تولید ناخالص دخلی ایران با رشد ۸۰ درصدی مواجه شده است. در سال ۲۰۲۰ ارزش اسمی جی دی پی ایران ۱۹۵.۵ میلیارد دلار بوده است.
رشد ۲ درصدی اقتصاد غیرنفتی ایران در سال ۲۰۲۳
بر اساس پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول بخش غیرنفتی ایران در سال ۲۰۲۳ رشد ۲ درصدی را تجربه خواهد کرد. برای این بخش در سال ۲۰۲۲ رشد ۲.۵ درصد برآورد شده است.رشد بخش نفتی ایران در سال ۲۰۲۳ اندکی بیشتر از بخش غیرنفتی خواهد بود. پیش‌بینی شده است این بخش در سال ۲۰۲۳ رشد ۲.۱ درصدی داشته باشد.
صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم ۲ برابر شد
این نهاد بین‌المللی تولید نفت ایران در سال جاری میلادی را ۲.۶۲ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی نموده است که ۴۰ هزار بشکه در روز بیشتر از سال ۲۰۲۲ است.طی سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۱ تولید نفت ایران بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول ۵۶۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است.تولید گاز ایران نیز در سال ۲۰۲۳ با رشد ۳ درصدی مواجه خواهد شد و به معادل ۴.۶ میلیون بشکه در روز نفت خواهد رسید. ایران در سال پیش معادل ۴.۴۶ میلیون بشکه در روز نفت، گاز تولید کرده است.
رقم پیش‌بینی شده برای صادرات نفت ایران در سال جاری میلادی ۸۹۰ هزار بشکه در روز اعلام شده است که ۴۰ هزار بشکه در روز بیشتر از صادرات نفت ایران در سال قبل است.