تسخیر بازار فرش ایران توسط رقبا

 صنعت فرش ایران برای مانایی در بازارهای جهانی نیازمند ویژه بینی و حمایت دولت است تا بتواند علاوه بر ارزآوری، زمینه اشتغال پایدار در این صنعت را محقق کند.
در سال های اخیر مجموعه عواملی، صنعت فرش- هنر قدیمی- کشور را تهدید کرده و به نظر می رسد جایگاه این صنعت در برنامه ریزی های مسئولان کشور کم و کمرنگ تر شده و این در حالی است که با توجه به عزم جدی رقبای خارجی لازم است تا مسئولان نگاه ویژه ای به این صنعت ارزآور داشته باشند.در خصوص مشکلات و چالش های صنعت فرش، در حاشیه نمایشگاه خانه مدرن گلستان با «علیرضا ضابطی» رئیس هیئت مدیره فرش ایده آل و شرکت بوستان ترمه گفتگو کردیم که در ادامه خواهد آمد:
از چه سالی فعالیت در حوزه فرش را آغاز کردید؟
از سال ۷۳ در حوزه تولید انواع فرش های ماشینی فعالیت داشته و با پیشرفت تکنولوژی دستگاه های خود را به روز کردیم و در حال حاضر بروزترین تکنولوژی تولید فرش را در اختیار داریم و فرش های دست بافت گونه و ریزبافت را در بازارهای داخلی و خارجی عرضه می کنیم.
 مواد اولیه از کجا تهیه شده و قیمت آن چه میزان افزایش یافته است؟
عمده مواد اولیه که در داخل کشور استفاده می شود شامل اکرولیک بوده که پایه آن وارداتی است و در داخل تولید نمی شود ولی مراحل بعد از الیاف در داخل ایران ریسیده می شود و شرکت ها همه مراحل دیگر بافت و تکمیل را در داخل انجام می دهند.
به این دلیل که نخستین مرحله تولید فرش، مواد اولیه است در نتیجه با توجه به وارداتی بودن آن، مستقیماً با قیمت دلار تعیین می شود و این نوسان، تأثیر جدی روی قیمت تمام شده آن دارد.
 بازار فرش را چگونه اریابی می کنید؟
بازار داخلی با توجه به نوسان قیمت دلار و کاهش قدرت خرید مردم، کمرنگ شده و هم اکنون عرضه بیشتر از تقاضا است در نتیجه بازار دچار رکود است و مردم میلی زیادی به خرید ندارند چون اولویت آن ها خرید فرش نیست مردم سعی می کنند که به صورت اولویت بندی شده خرید کنند که این امر بر روی فروش هم تأثیر گذاشته و بازار امسال آن رونق و جذابیت سال گذشته را ندارد.
رقیب فرش ایرانی چیست
رقیب اصلی ما کشور ترکیه و بلژیک هستند و با توجه به این که تحریم هستیم، این رقبا توانسته اند محصول خود را با جدیت و قدرت بیشتری به دنیا ارائه کنند به طوری که ارزش صادرات فرش ترکیه در سال گذشته ۲.۵ میلیارد دلار بوده در حالی که سهم ما از این صادرات فقط ۲۵۰ میلیون دلار بوده است.امیدواریم که دولت بتوانند در این زمینه از ما حمایت کند زیرا سهم این محصول و هنر ایرانی که می تواند ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد، در حال کاهش است و باید از هم اکنون و پیش ترها به فکر آن بود و نباید از این فرصت های طلایی به راحتی گذشت.
 به صورت خاص می گوید چه حمایتی؟
رقبای ما مانند ترکیه و بلژیک برای حضور در نمایشگاه های فرش دنیا از حمایت ۱۰۰ درصدی کشور خود برخوردار هستند. به عنوان مثال در نمایشگاه های فرشی که به صورت اختصاصی در کشور آلمان و یا ترکیه برگزار می شود، شرکت های فرش و تولیدکنندگان رقیب ما حمایت شده و تمام هزینه ها از قبیل غرفه سازی، اقامت و اقدامات جانبی دیگر از طریق دولت پرداخت می شود.به این شرکت ها همچنین تسهیلات خوبی با درصدهای پایین ارائه شده و از حمایت های صادراتی و مشوق های زیادی بهره مند می شوند و اگر کشور ما هم بتواند این حمایت ها را انجام دهد در نهایت به نفع خودش است زیرا ما می توانیم سهم خوبی از بازار جهانی را کسب کنیم و با توجه به این که این هنر را می شناسیم و به نقشه ها و رنگ بندی آن آگاه هستیم، می توانیم ارزآوری خوبی داشته باشیم.هم اکنون به خاطر عدم حمایت اکثر طراح های ایرانی به کشورهای تُرک و رقیب روی آورده که باعث می شود این هنر به آن کشورها صادر شود و سهم ما از صادرات هم رفته رفته کم شده و در نهایت ضرر آن به آن کل کشور برمی گردد در حال حاضر همه، ایران را با فرش و زعفران و مانند آن می شناسند که اگر حمایت نشود این محصولات به کشور دیگری رفته و با حمایت آن دولت، بازارها را تسخیر می کند. در شرایط فعلی که ظرفیت تولید از نیاز داخلی بالاتر است، باید دولت حمایت کره تا بتوانیم توان رقابت داشته باشیم.در بازار داخل به دلیل این که وزارت صمت نیاز کشور را رصد نمی کند و به راحتی مجوز واردات دستگاه ها را به شرکت ها می دهد، این ظرفیت رفته رفته در حال افزایش بوده و با توجه به این که «تولید» مازداد «نیاز» داخل است هم دامپینگ (قیمت شکنی) اتفاق می افتد و هم این که شرکت ها نمی توانند از توان اصلی و ظرفیت کامل استفاده کنند و این به ضرر شرکت تمام خواهد شد هم اکنون پس لرزه این اتفاقات را می توان در صنعت فرش مشاهده می کرد که شرکت ها شیفت های کاری را کاهش داده و این باعث می شود نیروی کار بیکار شود و تبعات دیگری را هم به دنبال دارد.
پس رقابت با کشورهای خارجی ناعادلانه است؟
مالیات در کشور ما مدام در حال افزایش است و رویکرد مشخصی برای تولید کنندگان ندارد و اگر صحبت از حمایت می شود این حمایت باید از همه جوانب (مالیات، صادرات، تسهیلات و غیره) به سمت تولیدکننده ها باشد هم اکنون هیچ حمایتی از دولت نمی بینم و با دست خالی و جیب خودمان با رقبا می کنیم که رقابت ناعادلانه ای است و دیگر کشورها قدر زحمات تولیدکننده را می دانند ولی در کشور ما کسی قدر تولیدکننده را نمی داند.هم اکنون بازار دنیا نیازمند فرش مناسب و ارزان است و با توجه به روند رو به رشد ارز، نمی توان قیمت تمام شده ای را اعلام کنیم تا با دیگر کشورهای دنیا رقابت کنیم زیرا در دنیا فرش با قیمت پنج الی هفت و ۱۰ دلار به فروش می رسد اما با توجه به این که قیمت مواد اولیه ما به شدت بالا است، نمی تواتیم با آن قیمت ها رقابت کنیم که این امر به ما آسیب می زند.ما به این کار عشق و علاقه داریم که آن را ادامه می دهیم وگرنه این موانع هیچ گونه توجیه اقتصادی برای ادامه کار ندارد .